Stap eens door een woonwijk in Nederland in oktober, en het is meteen duidelijk: Halloween leeft hier — helemaal in 2025. Denk aan uitgeholde pompoenen, plastic skeletten, maar vooral die synthetische spinnenwebben die plots elke heg en schutting sieren. Maar wist u dat juist die nepspinnenwebben stilletjes levensgevaarlijk kunnen zijn voor onze vogels en andere dieren?
Het lijkt zo onschuldig: even een rol nepweb uit de Blokker, HEMA of Action halen — in een paar minuten creëert u een instant griezelfeest. Maar juist deze webben leveren volgens natuurbeschermers steeds vaker problemen op. Steeds meer vogelspotters, bijvoorbeeld in het Leiden Bio Science Park of bij het Vondelpark, melden vogels die verstrikt raken in de draadjes.
Vogels en vleermuizen: kwetsbaar tijdens het griezelfeest
Het probleem is niet nieuw. In de VS waarschuwde de Audubon Society al in 2020: kolibries, lijsters en ook vleermuizen raakten vast in webben in voortuinen van Californië. In Nederland begint het fenomeen nu ook op te vallen, vooral onder stads- en tuinvogels — van pimpelmezen tot merels. Vogels vliegen in het net, raken direct verstrikt en kunnen zichzelf vaak niet meer losmaken.
“Het klinkt overdreven, maar je kunt echt een pootje of vleugel breken als je een vogel zelf probeert te bevrijden”, waarschuwen vogelopvangcentra zoals Vogelopvang Haarlem. De veiligste manier: het web voorzichtig doorknippen en de vogel zo rustig mogelijk losmaken.
vooral rond Halloween vindt er in Nederland — net als in Australië, waar veel vogels rond deze tijd net uit het nest komen — een piek plaats in meldingen van verstrikte vogelkuikens. Jonge vogeltjes verlaten het nest, zijn nog niet sterk in vliegen en raken hierdoor sneller verstrikt.
Waarom juist Halloween zo riskant is
Oktober en november zijn voor veel vogels de tijd van het leren vliegen. Bovendien gebruiken volwassen vogels zachte materialen, zoals nepspinnenwebben, om hun nesten te bekleden. De kans dat een jong zelf in het nest vast komt te zitten, is dan ook reëel.
Opvallend genoeg melden dierenambulances landelijk weinig meldingen aan — maar dat kan betekenen dat omwonenden zelf hun tuinbewoners redden, of dat dieren zelden de hulp halen. Signaleert u een vogel, egel of vleermuis vast in een nepspinnenweb? Bel dan direct de Dierenambulance of het lokale vogelhospitaal, bijvoorbeeld in Den Haag via 070-3282828.
Een dringend advies: kom niet zelf in actie bij een vleermuis of slang. Alleen getrainde vrijwilligers kunnen deze dieren veilig behandelen zonder mens of dier onnodig te verwonden.
Doe mee: Halloween veilig voor mens én natuur
- Haal nepspinnenwebben direct na 31 oktober weg — laat ze niet liggen tot Sinterklaas.
- Gebruik indien mogelijk geen goedkope synthetische webben, maar kies voor alternatieven van katoen — die zijn makkelijker af te breken.
- Controleer je tuin en balkon extra goed op restanten, zeker rondom struiken en boomstronken.
- Vind je een verstrikte vogel? Knip het web door, voorkom trekken aan poot of vleugel, en neem zo nodig contact op met een opvang.
Kleine keuzes, groot effect: meer manieren waarop wij wilde dieren onbedoeld schaden
Niet alleen Halloween-versiering brengt gevaar. Wilde vogels worden ook bedreigd door loslopende katten, verkeer — vooral aan de rand van Rotterdam zie je ze vaak langs de weg staan — en gifstoffen uit bestrijdingsmiddelen. Denk aan uilen, buizerds en zelfs eksters: zij vergiftigen zichzelf soms wanneer ze muizen of ratten eten die rattengif hebben binnengekregen.
Zelf fruitbomen beschermen met netten? Kies dan voor “diervriendelijk net”, met grote mazen — zo heeft de vogel geen kans vast te raken, maar blijven je perziken wel heel.
Wist u trouwens dat Nederland afgelopen jaar een recordaantal vogels telde tijdens de Nationale Tuinvogeltelling? Meer dan twee miljoen vogels hielpen we in kaart brengen. Zulke initiatieven laten zien: kleine aanpassingen in onze tuin én gedrag maken ons land daadwerkelijk veiliger voor dieren — zelfs tijdens het griezelfeest!
