Tijdens een recente aflevering van de populaire podcast Diary of a CEO onthulde strafpleiter Jefferson Fisher een verrassend inzicht: er is één woord dat leugenaars opvallend vaak gebruiken — en het is een ware ‘dead giveaway’. Daarbij gaf hij ook een slimme strategie om mensen zichzelf te laten verraden.
Waarom extreme woorden als ‘nooit’ en ‘altijd’ argwaan moeten wekken
Als iemand koste wat kost de waarheid probeert te verbergen, grijpt hij opvallend vaak naar absolute termen zoals nooit of altijd. Fisher legt uit: “Wanneer ik bijvoorbeeld wordt gevraagd: ‘Sms’te je achter het stuur die dag?’, en ik reageer met ‘Nee, ik sms nooit. Nooit als ik rijd’, dan gebruik ik een extreem. En juist die extremen verraden vaak een leugen.”
En eerlijk — wie in Nederland zegt dat hij nóóit op zijn telefoon kijkt in de auto? De meeste mensen weten: zo stellig is bijna niemand over alledaags gedrag. Zodra u iemand hoort zeggen “Ik doe dat nooit” of “Ik zou dat nooit doen”, kunt u dus best even gefronste wenkbrauwen trekken.
Snelle antwoorden? Een waarschuwingsteken
Nog een signaal dat Fisher benoemt: leugenaars reageren meestal razendsnel. Ze nemen nauwelijks tijd om na te denken — hun antwoord ligt al klaar voordat de vraag eigenlijk is gesteld. Herkent u het? Iemand die wel heel direct “nee, echt nooit!” antwoordt op een ingewikkelde vraag, laat zich misschien net een beetje te veel horen.
Zo laat u een leugenaar zichzelf verraden
Fisher raadt aan om bij twijfel uw vraag langzaam te herhalen. Zo geeft u de ander de kans om zichzelf te verbeteren. Vaak hoort u dan opeens: “Nou… soms gebeurt het weleens.” Het aanvankelijke “nooit” wordt dan snel bijgesteld naar een eerlijker antwoord.
Leugenonderzoek uit Nederland: verrassende feiten
In 2024 voerde de Universiteit Twente een opmerkelijk onderzoek uit naar liegen. Nederlandse deelnemers hielden één dag lang nauwkeurig hun leugens bij. Uit de resultaten bleek: 22% van de deelnemers vertelde een leugen vanuit eigenbelang, 8% loog om iemand anders te beschermen en opvallend genoeg rapporteerde 69% niet te hebben gelogen die dag. Toch? We weten allemaal hoe moeilijk dat eerlijk bijhouden soms is — zelfs met een goede intentie.
Nog iets interessants: wie loog, voelde zich achteraf minder goed over zichzelf. De onderzoekers merkten op dat deelnemers die terugdachten aan een situatie waarin ze hadden gelogen, direct een lagere eigenwaarde rapporteerden dan bij het herinneren van eerlijk gedrag.
Praktische tips voor in het dagelijks leven
- Gehoord wordt “nooit” of “altijd”? Vraag rustig door, zonder oordeel
- Let op té snelle antwoorden — dat kan duiden op een ingestudeerd verhaal
- Bedenk: kleine leugens zijn menselijk, maar vaak voelen mensen zich er achteraf niet fijner door
Of u nu een gesprek voert op het werk, in een Amsterdams café, of aan tafel met familie: bedenk dat absolute uitspraken meestal een nuance missen — en soms meer zeggen dan de spreker lief is.
De volgende keer dat iemand stellige uitspraken doet, heeft u in elk geval een handig trucje paraat. En vergeet niet: eerlijk duurt nog altijd het langst, zeker onder Nederlanders.
