Hoe goed slaapt u eigenlijk? De cijfers uit Nederland geven reden tot nadenken: naar schatting één op de drie volwassenen haalt structureel niet de aanbevolen nachtrust. Dat is meer dan gewoon “vervelend” — het verhoogt namelijk het risico op obesitas, diabetes, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten en zelfs beroertes. Slecht slapen maakt ons dus niet alleen moe — het kan ons echt ziek maken.
Vooral ouderen hebben er vaak last van. Die zouden, net als alle volwassenen, zo’n 7 à 9 uur per nacht moeten slapen. De praktijk: veel 65-plussers gaan vroeger naar bed en worden ook vroeger wakker. Daar komen nog eens gezondheidsklachten, chronische pijn en medicatie bij — ook geen winnaars voor een goede nachtrust.
Het vergeten belang van de temperatuur in uw slaapkamer
Onderzoek naar slaap focust meestal op lichamelijke of gedragsfactoren. Maar de omgeving — waaronder temperatuur — is minstens zo bepalend, zegt dr. Amir Baniassadi van het Hinda and Arthur Marcus Institute for Aging Research in Boston. Samen met collega’s van Hebrew SeniorLife analyseerde hij 11.000 nachten slaap bij 50 Nederlandse senioren en lette daarbij niet alleen op het aantal uren, maar ook op de diepte en rust van de slaap.
De ideale temperatuur: niet te warm, niet te koud
De resultaten? Slapen ging stukken beter als de kamertemperatuur ’s nachts tussen de 20 en 25 graden Celsius lag. Veel Nederlanders zullen het herkennen — je slaapt gewoon rustiger als het niet broeierig warm of tochtig koud is. De onderzoekers zagen bovendien dat bij temperaturen boven de 25 graden de slaapkwaliteit met 5 tot 10% afnam.
Plaats voor persoonlijke voorkeuren
Toch bleek dat niet iedereen van dezelfde temperatuur houdt. De ene persoon slaapt het lekkerst onder een dikke dekbed bij een frisse 18 graden, de ander wil het juist behaaglijk warm. Het verklaart ook waarom steeds meer stellen hun nachtrust serieus nemen en kiezen voor aparte matrassen, verstelbare elektrische dekens of zelfs ieder hun eigen slaapkamer. even terug denken aan de flat in Rotterdam waar je standaard alle ramen dichtdoet vanwege het verkeer — dan krijg je toch een heel andere situatie dan op het platteland van Drenthe waar het ’s zomers altijd net een graadje koeler lijkt.
Slimme slaaptrucs uit Nederland
- Experimenteer met een temperatuur tussen de 19 en 22 graden. Begin bijvoorbeeld in de lente met 20,5 °C en kijk wat dat doet voor uw slaapritme.
- Kies het juiste dekbed: wissel in de zomer naar een luchtige katoenen variant — of zelfs gewoon een laken.
- Gebruik oordoppen of een slaapmasker als u last heeft van omgevingslawaai of licht — zelfs in rustige wijken in Utrecht of Haarlem hoor je weleens die brommer voorbij denderen om 2 uur ’s nachts…
- Let op je leefstijl: eet niet te laat, laat alcohol staan voor het slapen gaan en probeer koffiedrinken na 16:00 uur te vermijden.
Samen slapen? Of apart?
Een opvallende trend in Nederland: steeds meer stellen kiezen soms voor een ‘slaap-divorce’ — ieder een eigen slaapplek, als dat rust oplevert. En eerlijk is eerlijk, goede slaap is essentieel voor je humeur en gezondheid. De AASM (American Academy of Sleep Medicine) noemt zelfs voordelen als minder ruzie, uitgerust zijn en minder snel gestoord worden door elkaars nachtrituelen. Soms zijn simpele oplossingen als oordoppen of verschillende wekkers al genoeg — maar bij anderen helpt echt alleen een muur ertussen.
Vooruitblik: slapen in extreme hitte
De onderzoekers richten zich inmiddels op nieuwe uitdagingen: wat gebeurt er als zomers in Nederland (en wereldwijd) steeds warmer worden? Vooral ouderen met een kleiner budget — vaak zonder airco — zullen daarmee te maken krijgen. In 2025 zien we al meer initiatieven: van gesubsidieerde ventilatoren in sociale huurwoningen tot slimme apps waarmee je de temperatuur in huis automatisch laat regelen.
één tip die ik zelf pas net heb geprobeerd: zet ’s avonds voor het slapen even kort het raam open, sluit het weer voor je onder de wol kruipt — zo blijft de warmte net iets beter buiten.
