Er gebeurt heel wat meer dan pruttelende geisers in Yellowstone. Parkbeheerders slaan in 2025 alarm: voor het eerst ooit is bij Lake Yellowstone een zogenaamd “zombiehert” aangetroffen. Het blijkt om een volwassen muildierhert te gaan, bezweken aan chronische wasting-disease (CWD) — een ziekte die de laatste jaren steeds vaker opduikt en waar u beslist van moet weten.
Wat is ‘zombiehertenziekte’ precies?
CWD (chronische wasting-disease) is een besmettelijke en dodelijke aandoening bij herten, rendieren, elanden en zelfs sommige soorten moose. de symptomen zijn beslist herkenbaar en bizar: kwijlen, afhangende oren, trillingen van het hoofd, tandenknarsen en uiteindelijk een duidelijk gebrek aan coördinatie en angst om te bewegen. Helaas is er anno 2025 geen enkel vaccin of behandeling beschikbaar.
Hoe kwam het virus tot in Yellowstone?
Het dier dat als eerste drager gold in het nationale park, was in maart al gevangen en voorzien van een GPS-halsband door de Wyoming Game and Fish Department (WGFD). In oktober signaleerde men dat het dier niet meer bewoog — daarmee startte het onderzoek. Monsters uit het karkas testten positief op CWD in het Wildlife Health Laboratory. Dit is de eerste bevestigde uitbraak ooit in Yellowstone, al circuleert CWD in Wyoming intussen al bijna veertig jaar: schattingen spreken van 10 tot 15 procent besmetting onder muildierherten in de staat.
Hoe verspreidt de ziekte zich?
- Direct van dier op dier via contact (zoals speeksel of wondvocht)
- Indirect, door contact met besmette omgeving: ontlasting, grond en begroeiing kunnen een bron zijn
- Symptomen worden pas na meer dan een jaar zichtbaar — soms sterft een dier zonder dat u de ziekte ooit bij hem heeft opgemerkt
Op dit moment is CWD vastgesteld in minimaal 31 Amerikaanse staten, 2 Canadese provincies, en onverwacht ook in Zuid-Korea en Europa. Hier treft de ziekte tot nu toe vooral rendieren en elanden. We bespraken deze verrassende ontwikkeling onlangs nog tijdens een wildbeheer-seminar in Drenthe — ook Nederlandse experts houden de zaak scherp in de gaten.
Is het gevaarlijk voor mensen?
Het goede nieuws: alle onderzoek tot nu toe biedt geen enkel bewijs dat CWD mensen of huisdieren kan besmetten. Ook de National Park Service in de VS onderstreept dit. Toch adviseert men met nadruk: vlees van besmette dieren hoort niet in de voedselketen thuis. opgelet dus als u ooit zelf wild importeert of uitgaande vlees direct uit een besmet gebied wilt nuttigen.
Welke maatregelen neemt het park?
- Actieve monitoring: dieren worden intensiever gevolgd en getest
- Verscherpt toezicht in risicogebieden, vooral rond Yellowstone Lake
- Bezoekers worden opgeroepen om absoluut geen contact te zoeken met wilde dieren — houd minimaal 25 meter afstand (of gewoon verder, u weet nooit waar de wind vandaan komt…)
Kort en krachtig: wat kunt u zelf doen?
- Blijf weg bij karkassen of zieke dieren — meld deze direct bij parkbeheer
- Raak geen wilde planten of grond aan in verdachte gebieden, zeker niet na recente meldingen
- Importeert of consumeert u wild? Vraag de herkomst en testresultaten na (ook bij lokale wildwinkels zoals Slagerij De Wilde in Utrecht)
De kans op CWD in Nederland is voorlopig erg klein, maar waakzaamheid is geboden. Het is beslist zo’n onderwerp dat u thuis met vrienden kunt bespreken — wie wist bijvoorbeeld dat een “zombiehert” echt bestaat? In de tussentijd blijft men in Yellowstone extra alert, hopend dat dit geen begin is van een groter probleem zoals we eerder zagen bij vogelgriep. Houd updates in de gaten als u zelf plannen heeft richting Amerika: veiligheid en je ontbijt-biefstukje eerst.
