Wist u dat naar schatting meer dan 250.000 Nederlanders in 2025 kampen met droge ogen? Een droge, jeukende blik is bepaald geen zeldzaamheid, zeker niet in een land vol schermen en airco’s. Vaak wijzen we naar het weer, hooikoorts, medicatie of uren scrollen op je telefoon. Maar wie had gedacht dat minieme, harige beestjes — ja, echt — in je wimpers de dader kunnen zijn?
Volgens dr. Ashley Brissette, oogarts aan de befaamde Kelly Vision Clinic in New York City, zijn het niet alleen stof of pollen die ellende bezorgen. Microscopisch kleine mijten — Demodex, in medische termen — leven op de haren van bijna iedereen. Ze zijn zowat 0,4 millimeter lang, hebben acht pootjes en feesten ’s nachts letterlijk op uw gezicht (niemand die ervan opkijkt in 2025, toch?).
“De meeste mensen merken er niets van,” aldus Brissette, “maar als deze populatie explodeert, kan dat resulteren in ontstoken, jeukende en zelfs kale oogleden.” Zo ontstaat vaak een serieuze vorm van blefaritis: uw oogleden raken rood, voelen droog aan, korstjes vormen zich en wimpers vallen uiteindelijk uit. Klinkt bekend?
Hoe krijgt u wimpermijten?
Het klinkt wat luguber, maar vrijwel iedereen draagt deze parasieten gewoon met zich mee. Ze nestelen zich graag in de haarzakjes en talgkliertjes van onze gezichtshuid, bij voorkeur op uw wimpers en wenkbrauwen.
De beestjes paren terwijl u slaapt — een bizar idee, al merkt u er doorgaans niks van. Pas wanneer ze zich te veel vermenigvuldigen door bijvoorbeeld een verzwakt immuunsysteem, huidproblemen of onvoldoende reiniging (denk aan elke dag dezelfde handdoek, of make-up delen zoals op festivals), slaan ze toe. Misschien toch iets vaker schoonmaken?
Welke schade kunnen ze aanrichten?
Een Demodex-overbevolking laat zich meestal op de volgende manieren zien:
- Jeukende, rode oogleden
- Korsten aan de wimperrand
- Geïrriteerde, drogere ogen
- Blaasjes of zelfs bultjes (strontjes/stijes)
- Merkbare uitval van uw wimpers
Bij herhalende of hardnekkige strontjes kan het ook gaan om een Demodex-infectie. Zulke ontstekingen zijn zichtbaar — en stiekem best gênant tijdens een kop koffie op het terras bij Meneer Nieges.
Hoe veroorzaken die mijten droge ogen?
De traanfilm op uw ogen bestaat onder andere uit olie van de zogeheten Meibom-klieren. Laat die klieren nu precies daar zitten waar Demodex-mijten zich graag ophouden. Zijn er te veel, dan raken die klieren verstopt en de traanfilm uit balans. Gevolg: uw ogen worden droog, schraal en gevoelig voor zonlicht of wind.
“Ontstoken oogleden kunnen niet genoeg traanvocht meer aanmaken of juist niet goed verdelen,” licht Brissette toe. Extra vervelend in de zomer, als airco en rook van bijvoorbeeld barbecue of branden (ja, in 2024 hadden we ze weer) de irritatie verergeren.
Welke behandeling helpt?
Nieuw onderzoek en oogdruppels als Xdemvy — recent beschikbaar in Nederland — bieden hoop. Uw oogarts kan een kuur voorschrijven, meestal tweemaal daags gedurende zes weken.
Maar dr. Brissette raadt vooral dagelijkse eyelidhygiëne aan:
- Reinig elke dag uw oogleden en wimperranden met een speciale ooglidshampoo (verkrijgbaar bij Kruidvat of Etos)
- Gebruik geen agressieve make-up removers, maar kies voor zachte, pH-neutrale formules
- Was uw handdoeken en kussenslopen regelmatig — en deel deze niet met anderen, zelfs niet met huisgenoten
- Gooi oude mascara en eyeliner na drie maanden weg, hoe jammer ook!
Deze simpele nieuwe routine voorkomt dat u demodex-opstoten krijgt. Na een tijdje merkt u: minder jeuk, minder schilfers, rustigere blikken. Dat mag best wat moeite kosten.
Andere onverwachte oorzaken van droge ogen
- Stress en een verhoogd cortisolniveau (wie herkent het niet?)
- Slechte voeding: vooral een tekort aan omega 3-vetzuren maakt uw tranen broos
- Bepaalde medicijnen: van antidepressiva tot middelen tegen eczeem
- Hormonale schommelingen — vooral rondom de overgang
- Ooglidoperaties (bijvoorbeeld na een staarcorrectie in het OLVG)
- Make-up en huidverzorging met irriterende stoffen (check uw labels!)
- Voorgeschreven retinol of andere stevige crèmes
Droge ogen klinkt onschuldig, maar kan uw zicht, concentratie en zelfs sociale leven flink beïnvloeden. Heeft u het idee dat het bij u meer is dan een beetje hooikoorts of airco? Maak dan gerust eens een afspraak bij een oogarts om die kleine ijverige logees op te sporen. Want voorkomen is — ook in 2025 — nog altijd beter dan genezen.