De bewoners van Zuidoost-Mexico stonden deze week met open mond te kijken. Sprinkhanen — letterlijk miljoenen — maakten de lucht boven steden als Mérida en Sinanché bijna gitzwart. Zo’n zwerm, dat doet veel denken aan de verhalen uit Exodus of het Openbaringen — en lokale media trokken de vergelijking meteen.
Plots zat heel Yucatán onder vliegen die leken op kleine muggen. Lokale autoriteiten probeerden alles om de storm aan insecten te beperken, maar eerlijk is eerlijk: het voelde een beetje als vechten tegen de bierkaai — net als toen tijdens die Wespenplaag bij het IJmeer in 2023.
‘Ik doe mijn mond niet meer open!’ grapte een X-gebruiker op woensdag, met een foto van de zwerm erboven. Hele rijen auto’s reden alweer stapvoets onder het bewegende, zoemende wolkendek door, zichtbaar gefrustreerd door de ongewone file. Sommige mensen dachten zelfs even aan het einde der tijden.
Sprinkhanen: veel vaker dan je denkt
Nu zou je verwachten dat dit een incident is. Maar sinds 2020 zien we wereldwijd vaker dit soort extreme plagen — onder andere bij de Hoorn van Afrika kwamen spectaculaire beelden vandaan. In 2024 werden er ook in het Midden-Oosten en Noord-Afrika weer zwermen gesignaleerd, meldt de VN.
- Sprinkhanen vormen zwermen als er weinig voedsel is
- Het broeden gaat door door gunstige, ongecontroleerde omstandigheden
- Klimaatverandering is een belangrijke oorzaak (denk aan plotselinge droogte gevolgd door zware regen)
Pandemie en klimaat: rare bondgenoten voor de sprinkhaan
Volgens de Verenigde Naties was de coronapandemie ook medeschuldig: door verstoorde wereldwijde leveringen konden minder pesticiden worden ingezet. Gevolg? Sprinkhanenpopulaties explodeerden. En de Universiteit van Cambridge geeft aan dat deze dieren vooral plantenvelden aanvallen tijdens langere droogtes — precies wat de Yucatán-regio recent meemaakte.
Kan sprinkhanenplaag écht schade aanrichten?
Zeker. Yucatán is niet alleen een populaire vakantiebestemming voor Nederlanders met reiskriebels — het is al sinds de tijd van de Maya’s een belangrijke landbouwstreek. Sprinkhanen kunnen in korte tijd grote stukken oogst vernietigen. Lokale boeren — zoals coöperatie Maaya Kaab uit de regio — staan nu onder extra druk om hun velden te beschermen.
Yucatán: gewend aan rampen?
Als funfact voor bij de koffie: dit schiereiland is behoorlijk gehard. De meteoriet die 66 miljoen jaar geleden de dinosaurussen uitroeide, sloeg hier in — de beroemde Chicxulub-krater ligt op steenworp afstand van Mérida. Dus misschien is deze sprinkhanenplaag, vergeleken met dat kosmische ongeluk, nog best overzichtelijk.
Wat kunt u leren van deze zwerm?
- Maak uw groenten altijd extra goed schoon — wie weet wat erop zit
- Kijk bij vakanties naar de beste reisperiode: van juni tot augustus zijn plagen op hun piek
- Voor tuinliefhebbers: het gebruik van natuurlijke vijanden (zoals vogels) blijft vaak de beste preventie
En nog een tip van mij: houd de app van lokale weer- en milieudiensten (zoals Buienradar en KNMI) in de gaten voor waarschuwingen. Zo passen Nederlanders zich het snelst aan — of het nu om een hagelbui of een wolk van sprinkhanen gaat…
