Is er leven na de dood? Volgens het nieuwste onderzoek van de NYU Grossman School of Medicine wel degelijk. Steeds meer overlevenden van een hartstilstand geven aan: het is geen fabeltje dat je je leven aan je voorbij ziet trekken zodra het bijna voorbij is.
Wat mensen écht ervaren bij een bijna-doodmoment
“Meteen na mijn hartstilstand zag ik mijn vader,” vertelt een Nederlandse patiënt uit Utrecht. “Het voelde alsof herinneringen en emoties — trots, liefde, plezier en verdriet — in golven over me heen kwamen.” Een andere overlevende uit Rotterdam zei: “Het leek even alsof ik alles van een afstand bekeek, los van mijn lichaam.”
En dan nog dit: “Ik herinner me een soort lichtwezen. Groot, indrukwekkend, maar zonder angst — alleen warmte en acceptatie,” deelt een derde Amsterdamse patiënt.
Wetenschap: hersenactiviteit na ‘de dood’
Artsen gingen er lang van uit dat het brein volledig uitvalt na ongeveer tien minuten zonder hartslag. Zuurstofgebrek zou het onmogelijk maken nog iets te voelen. Maar recent onderzoek uit 2025 van NYU — bevestigd door Nederlandse vakgenoten van onder meer het Erasmus MC — laat iets anders zien.
- Tot een uur na de hartstilstand kunnen de hersenen actief blijven
- Er zijn signalen van ‘bijna normale’ hersenfuncties tijdens reanimatie
- De meeste patiënten herinneren zich flarden, vaak positief of geruststellend
Waarom overleven zeldzaam blijft
De nuchtere realiteit: overleven na een hartstilstand is nog steeds zeldzaam in Nederland. Reanimatietechnieken zijn sinds 1960 nauwelijks veranderd — defibrillators (AED’s) vind je op stations als Amsterdam Centraal en in supermarkten van Albert Heijn, maar de slagingskans blijft klein. Dr. Sam Parnia van NYU: “Onze slaagkans is beperkt, vooral doordat technologieën traag ontwikkelen.”
De praktische kant: wat kunnen wij hiermee?
Voor u als lezer betekent dit twee dingen. Eén: let altijd op waar de dichtstbijzijnde AED hangt — dat kan een leven redden. Twee: het bespreken van herinneringen of emoties na een reanimatie mag, en kan helpen bij verwerking. Volgens recent onderzoek in Leiden delen mensen vaker hun bijna-doodervaring met vrienden of hulpverleners dan met hun eigen huisarts. Niet gek — soms is zo’n ervaring moeilijk te plaatsen.
Eén ‘wow’-feit voor uw volgende gesprek
We sluiten af met een statistiek die u wellicht nog niet kent: in 2025 toont onderzoek aan dat 19% van de Nederlandse patiënten die een hartstilstand overleven, achteraf een helder bewustzijn ervaart — compleet met gedachten, beelden en emoties. Dat relativeert het idee van ‘het grote niets’ na de dood.
Of u nu sceptisch bent of nieuwsgierig: deze verhalen en feiten zetten je toch even aan het denken.
