Zou u het geloven als ik zeg dat in onze eigen kosmische achtertuin misschien nog een onbekende planeet ronddraait? Een planeet die zo op onze aarde lijkt dat hij recent de bijnaam “Planeet Negen” kreeg?
Nieuwe theorie uit Japan: Plausibel of sciencefiction?
Japanse astronomen van Kindai University en het National Astronomical Observatory, Patryk Sofia Lykawka en Takashi Ito, publiceerden hun spraakmakende onderzoek in het toonaangevende Astronomical Journal. Wat hen dreef? Een zoektocht diep in de bekende Kuipergordel — een uitgestrekte ring van ijs, rotsen en dwergplaneten, net buiten de baan van Neptunus.
Volgens hun berekeningen kan er een ‘aarde-achtige’ wereld, ergens tussen de 1,5 en 3 keer zwaarder dan onze eigen planeet, verscholen liggen — op een afstand van ongeveer 500 keer de ruimte tussen zon en aarde. Dat klinkt als een flinke reis: meer dan 70 miljard kilometer verderop. Toch betekent dat in kosmische termen “net om de hoek”.
Waarom juist daar? De Kuipergordel als schatkamer
De Kuipergordel — een beetje de Ikea van het zonnestelsel, met van alles wat — wordt steeds interessanter voor onderzoekers. Objecten in deze zone, zogeheten TNO’s (Trans-Neptuniaans Objecten), vertonen soms vreemde banen. Dat wijst mogelijk op de invloed van een verborgen grote massa — misschien wel Planeet Negen zelf.
Hoe uniek is deze planeet volgens huidige inzichten?
Veel mensen herinneren zich nog dat Pluto ooit de negende planeet was — tot hij in 2006 samen met zijn ‘buurmannen’ werd gedegradeerd tot dwergplaneet. Destijds dachten we dat alles buiten Neptunus rommel was, maar inmiddels weten we beter. Wetenschappers stellen tegenwoordig drie eisen aan een planeet: hij draait om de zon, is min of meer rond, en is groter dan alles in zijn omgeving.
De nieuwe kandidaat lijkt, op basis van haar massa en invloed op omringende objecten, aan deze criteria te voldoen.
Wat maakt deze theorie anders dan eerdere pogingen?
- Waar vroegere voorspellingen uitgingen van een veel verder verwijderde, zware planeet, pleiten Lykawka en Ito voor een “kortere afstand” en een realistisch formaat. Dus niet ergens aan de rand van de Oortwolk, maar relatief dichtbij.
- Ze onderbouwen hun verhaal met simulaties waaruit blijkt dat zo’n planeet gravitationele effecten heeft die we daadwerkelijk waarnemen bij TNO’s in de Kuipergordel.
- Nieuw: men denkt zelfs dat Planeet Negen mogelijk wordt vergezeld door een twintigtal ‘hete’ manen. Nou ja — heet is relatief, want min 173°C klinkt in Nederland nog steeds als Siberisch koud.
Wat betekent dit voor het zonnestelsel (en ons)?
Mocht Planeet Negen echt blijken te bestaan, dan herschrijft dat ons beeld van hoe planeten ontstaan — ook in andere systemen. Daarnaast raakt het aan de Nederlandse trots: sterrenkundige ontdekkingen, van de oude Jan Oort tot het moderne onderzoek van de Radboud Universiteit, laten zien dat wij als klein land altijd nieuwsgierig zijn gebleven.
Gaat de zoektocht verder? Zeker weten. Sterker nog, dankzij nieuwe tools als de Vera Rubin-telescoop in Chili wordt het speurwerk in de komende jaren alleen maar spannender.
Zelf de ruimte in? Waar u het nieuws volgt
Wilt u up-to-date blijven over toekomstige ontdekkingen? Blijf dan niet hangen bij alleen de traditionele media. Check regelmatig nieuwe updates van onder andere ESA-ESTEC in Noordwijk, het SRON-instituut, en volg populaire astropodcasts van Nederlandse bodem. Een heldere hemel gewenst — en ergens daarbuiten, wie weet, Planeet Negen.
