Soms denk je dat je alles al hebt gezien — en dan gebeurt er iets wat zelfs onze nuchtere Hollandse geest te boven gaat. Afgelopen dinsdag in Rio de Janeiro bracht een Braziliaanse vrouw haar overleden oom naar de bank om hem zogenaamd een lening voor haar te laten ondertekenen. Ja, u leest het goed: het lichaam zat in een rolstoel, midden in de bankhal van een grote vestiging aan de Avenida das Américas.
Erika de Souza Vieira Nunes, zoals ze later geïdentificeerd werd, werd vastgelegd door beveiligingscamera’s terwijl ze nonchalant naast haar ineen gezakte ‘oom’ stond, zijn hoofd ondersteunend. De beelden — die razendsnel viraal gingen op Globo, de grootste omroep van Brazilië — zijn vrijwel filmisch in hun absurditeit. Zie het voor je: ze praatte tegen haar ‘oom’, alsof hij ieder moment iets zou antwoorden.
De bankmedewerkster, zichtbaar ongemakkelijk, gaf toch aan dat de man er… eh, niet helemaal gezond uitzag. “Is hij wel in orde?” vroeg ze voorzichtig. “Ja joh, hij is altijd zo — zegt nooit veel,” suste Erika terwijl ze probeerde een pen in zijn slappe vingers te duwen. Ze bleef hem aanmoedigen: “Oom, je moet tekenen! Als jij het niet doet kan ik het niet voor je doen. Zet nu je handtekening, want ik trek dit echt niet meer.” Zelfs een vriendelijke: “Wil je nog een keer naar het ziekenhuis?” kon de sfeer niet meer redden.
Waarom zo’n wanhopige actie voor een lening van omgerekend 3.100 euro? In Brazilië kun je soms als familielid meeliften op bestaande kredieten van ouderen via gezamenlijke contracten — maar alleen als beide partijen tekenen. Dat deze handtekening letterlijk onmogelijk werd, hield Erika blijkbaar niet tegen.
Hoe vaak komt dit voor?
Bankschandalen zijn in Zuid-Amerika niet ongewoon, maar dit geval springt eruit. In Nederland kunnen we hier stiekem om lachen, maar het zegt ook iets over sociale spanningen, armoede en het gebrek aan controle in het financiële systeem van Brazilië. Hier in Amsterdam of Eindhoven zouden camera’s en alert personeel allang hebben ingegrepen — en inderdaad, de beveiliging schakelde meteen politie in toen het bizarre schouwspel zich ontvouwde.
Wat leren we ervan?
- Controleer altijd met wie u uw financiële zaken regelt. Echt, zelfs bij kleine leningen.
- Wees alert op signalen bij familieleden: druk om iets te tekenen komt vaker voor dan u denkt.
- Bankpersoneel verdient een pluim wanneer ze instinctief opkomen voor klanten — in elk land.
Een absurd voorbeeld, maar toch herkenbaar
Hoewel dit hopelijk een unicum is, speelt financiële uitbuiting van ouderen niet alleen in Rio. Ook in Nederland registreren instanties zoals het Ouderenfonds steeds vaker meldingen van financiële druk en misbruik. Gelukkig zijn er initiatieven als de campagne ‘Bankveilig’, waar banken en gemeenten samenwerken om signalen te herkennen en op tijd in te grijpen.
Het verhaal over de Braziliaanse bankvrouw amuseert en choqueert tegelijk — maar het herinnert ons eraan: het blijft belangrijk om eerlijk, transparant en samen krachtig te blijven, zelfs in de dagelijkse kleine bankzaken. En vooruit, als je ooit een ‘jarige’ in Haarlem met een zonnebril en een deken in een bank ziet, weet u nu dat u mag twijfelen.
Meer weten over veilig bankieren en signalen van misbruik?
Neem een kijkje op de website van Nederlandse Vereniging van Banken — heldere uitleg en actuele tips van dit jaar (2025) staan er voor u klaar.
Of praat discreet met een vrijwilliger van Veilig Thuis bij vermoedens.
Blijf scherp, deel dit bijzondere verhaal — want zeg nou zelf, in die 10 minuten (inclusief koffie halen bij HEMA) had u nog nooit zoiets gelezen, toch?
