Eind juni, terwijl heel Nederland zuchtte onder de eerste échte hittegolf van 2025, besloot Brooklyn het heetste event van het jaar te organiseren: Amerika’s eerste officiële aufguss-wedstrijd. Ruim 1.200 saunaliefhebbers stonden in de rij bij de populaire Bathhouse. Sommigen droegen van die iconische vilten sauna-mutsjes — handig én duidelijk voor de kenners; anderen waren gewoon vaste gasten die, zoals echte Amsterdammers bij Van Egmond Spa in de Jordaan, nieuwsgierig werden van de drukte.
Op het programma: “competitive show aufguss”. Op z’n Duits—“off-goos”—een fenomeen dat in sauna’s door heel Europa normaal is, maar in de VS nog compleet nieuw. Tien van Amerika’s beste saunameesters draaiden hun favoriete handdoeken als lasso’s, sloegen geurige ijsklonten op hete stenen en namen het op voor een jury en een uitzinnig (en kletsnat) publiek. En dat allemaal in 13 tot 15 minuten—met lichtshows, muziek, handdoek-kunstjes, verhalen, kostuums en alles wat de show extra pittig maakt.
De acts waren opvallend persoonlijk. Zo liet ene meneer Fiery de ontwikkeling van hiphop zien, terwijl een andere deelnemer een gelaagd verhaal over ongeneeslijke ziekte bracht. De “Hemelse Zussen van Vuur en IJs”—ja, die bestaan echt—dansten met hun show tussen spanning en verzoening, recht uit het leven gegrepen.
Hun boodschap: vuur verwarmt, ijs verzacht—samen zorgen ze voor balans. Na afloop gaven ze elkaar een knuffel. Hun reis eindigt deze herfst in Italië bij het wereldkampioenschap, wanneer ze tenminste tijdens deze Amerikaanse primeur genoeg punten scoorden op hitteverdeling, handdoek-techniek en storytelling.
Voor deelnemers was het spannend zat. “Best zenuwachtig”, gaf Thor Moeller toe, uren voor zijn act begon. Geen wonder: een foutje is zó gemaakt—hij liet ooit een hete steen vallen.
Sommigen hebben per ongeluk een toeschouwer een zwiep met een handdoek verkocht—gebeurt zelfs bij SpaPuur in Tilburg trouwens. Je kan uit het ritme raken, over tijd gaan, choreografie vergeten of de verkeerde olie branden. Tijdens deze wedstrijd liep een deelnemer direct in volle vaart tegen de glazen saunadeur… Gelukkig geen bloed, grapte Moeller na afloop.
Auf… wat?
“Aufguss draait om de totale sauna-beleving”, legt saunameester Eriksen uit. Het grote verschil: je zit er niet alleen bij te zweten, maar beleeft begeleide rituelen samen met anderen. Alles heeft een begin en een eind—dus niet stiekem eruit glippen omdat je het te heet krijgt.
Er is ook wat ‘rekensom’. Hete steen plus ijs geeft stoom — en die stoom, als die door handdoeken verspreid wordt, voelt warmer aan dan ‘stille’ hete lucht. Toch blijft de temperatuur op zo’n 85 graden Celsius.
En dan de onvermijdelijke vraag: “Hoe heet gaat het worden?” Moeller lacht: “Hoe heet mag ik u de zon laten voelen?”
Show aufguss is, kortom, de high-end versie van de klassieke sauna—vergelijk het met een barman die niet gewoon een biertje inschenkt, maar een blinddoek-cocktail mixt met vuur als finishing touch. Alles draait om beleving — geur, muziek, beweging, verhaal, licht. En wie doet dat het best?
De jury beoordeelt vijf punten: professionaliteit (wie een handdoek laat vallen mag hem niet meer gebruiken), hitteverdeling (niet alleen de eerste rij!), handdoek-techniek (helicopter is klassiek; ‘loslaten-en-opvangen’ is gewaagd), geur (echte berk wint altijd) en het verhaal. Lachen en tranen in het publiek zijn pluspunten.
“De beste masters voelen het publiek, spelen met geur en wind. Niet te vroeg, niet te laat, alles precies goed”, aldus Eriksen. “Is alles perfect op elkaar afgestemd, dan scoor je maximaal. Dat is bizar moeilijk.”
Hoe word je saunameester?
Aufguss bestaat al decennia als vast onderdeel van Europese sauna’s, ook bij Thermen Bussloo trouwens, maar Amerika raakt pas sinds kort echt in de ban door de opkomst van ‘social wellness’, zegt Don Genders (Design for Leisure) — een soort Roel van Velzen, maar dan voor spa-interieurs. Nachtclubs zijn uit, badhuizen zijn in. New York loopt voorop—ook bij de opening van Canada’s Othership in de East Village, en het nieuwe vestiging van Aire Ancient Baths op de Upper East Side in 2025. Remedy Place, The Well—allemaal booming.
Er ontstaat zelfs een echte ‘saunacultuur’, zegt medeoprichter en deelnemer Travis Talmadge van Bathhouse trots.
Maar… hoe word je nu officieel saunameester? “Het is nog geen rijbewijs”, lacht Eriksen. “Eigenlijk moet je worden uitgekozen—net als een soort samurai. Een meester benoemt je, niet de overheid.”
De meeste deelnemers trainen serieus: mentoren zoeken, obsessief YouTube-filmpjes kijken, uren oefenen—en investeren in dé perfecte handdoek (juist gewicht en juiste grip).
Alonzo Solorzano, de eerste aufguss-directeur van Bathhouse, had nog nooit van het fenomeen gehoord toen hij in 2021 als spa-medewerker begon. Op zoek naar balans na een burn-out als danser, pakte hij de kans op gratis aufguss-training. Inmiddels reist hij jaarlijks naar Europa, heeft zijn oude baan opgezegd en noemt hij zichzelf vol trots “aufguss-master”.
Moeller kwam, met keurig opgebonden manbun, tijdens een seizoen in een Oostenrijks skiresort op het spoor van aufguss. Inmiddels is hij niet alleen meester in Oostenrijk, maar ook nationaal kampioen in 2023.
Hier in Amerika is één verschil: niemand zit bloot. Dag discussie of je direct op het hout zit of een handdoek onder je billen legt — dé hamvraag bij Wellnessresort Elysium.
TJ Lupo, saunameester bij MindZero Wellness (Virginia), had juist een heftig verleden: na hersenoperatie ontdekte hij de kracht van contrast-therapie, en via een Tsjechische spa-eigenaar raakte hij in de ban van aufguss. “Door met handdoeken te zwaaien, kan ik emoties makkelijker kwijt”, zei hij.
De strijd barst los
Op dag twee nam jurylid Ong Lai Pang, zesvoudig Deens kampioen op een missie vanuit Maleisië, het woord met zijn inmiddels beroemde oppepper. “Een, twee, drie!” bulderde hij als een zenmonnik met een subtiel ‘I love naked people’-shirt. “Aufguss!”, schreeuwde de hele zaal terug. “Drie, twee, één!” herhaalde hij. “Familie!”—het publiek was helemaal los.
Solorzano was aan de beurt. In het publiek, twee vaste bezoekers van Bathhouse, vooral gekomen voor hun favoriete local hero. De één had hem wekenlang zien oefenen, de ander was sceptisch: niet vanwege de entertainmentwaarde, maar of ze de extreme hitte zou trekken. “Ik ben een echte sauna-baby”, gaf ze toe. (Weet: je mag tijdens de show altijd weg — bijna niemand doet het.)
Maar aan het eind van Solorzano’s show—een western-outlaw performance op countrymuziek—druk, verraad en wroeging, met dubbel-handdoek-trucs en snerpende dialogen, was zelfs de grootste twijfelaar overtuigd. De zweetdruppels vielen nauwelijks op: “Dit was echt een van de spectaculairste dingen die ik dit jaar heb gezien.”
De jury dacht er net zo over: Solorzano won. De zussen uit het Midwesten kregen de hoofdprijs bij de duo’s. Hun moeder pinkte een traantje weg. “Als mensen vragen wat ze doen, zeg ik altijd: ze leven hun droom.”
