U dacht dat asteroïden of kernrampen het einde der mensheid zouden betekenen? Vergeet het maar — het lot van onze planeet kan afhangen van een intergalactisch kop-of-munt-moment.
Astronomen uit Europa en de VS melden dat onze Melkweg een kans van 50% heeft om ergens in de komende 10 miljard jaar frontaal te botsen met ons reusachtige buur, het Andromedastelsel. Die samensmelting zou het zonnestelsel zomaar uit de ruimte kunnen slingeren — of de Aarde opslokken.
Dus, tijd voor paniek met sci-fi-sausje? Misschien toch niet meteen.
“We dachten altijd dat de Melkweg en Andromeda onvermijdelijk zouden fuseren tot een enorme ‘Milkomeda’,” vertelt professor Alis Deason, computationeel kosmoloog aan de universiteit van Durham, aan de Volkskrant. Nu blijkt: het zou ook heel anders kunnen lopen.
Met andere woorden: het einde van de Aarde is — in ieder geval qua burengalaxie — minder zeker dan gedacht.
Nieuwe inzichten: de kans op een botsing is ineens gehalveerd
Het onderzoek, gepubliceerd in Nature Astronomy, doorploegde 100.000 simulaties op basis van de nieuwste data van NASA’s Hubble Space Telescope én de Europese Gaia-missie. Hiermee werden eerdere voorspellingen — die uitgingen van een botsing over slechts 5 miljard jaar — flink bijgesteld.
“De kans op een galactisch ongelukje ging van vrijwel zeker, naar een echte kop-of-munt,” aldus hoofdonderzoeker Dr. Till Sawala van de Universiteit van Helsinki tegen Space.com.
Waarom die verandering? Men rekende voor het eerst serieus de zwaartekracht van omliggende stelsels mee, zoals de Grote Magelhaense Wolk. Dat kleine, eigenwijze sterrenstelsel trekt aan de Melkweg — en duwt ons misschien net op tijd opzij.
Maar wat gebeurt er als het wél misgaat?
Een frontale botsing aan 350.000 km/u klinkt apocalyptisch, al is de kans daarop volgens experts erg klein. Sterker nog, in slechts 2% van de modellen volgt binnen 5 miljard jaar een echte crash. Het meest waarschijnlijke scenario? De galaxieën draaien om elkaar heen, botsen pas véél later — of raken elkaar simpelweg nooit.
Mocht het tóch gebeuren, verwacht dan een show die zelfs het Amsterdam Light Festival verbleekt — een kosmische vuurwerkfinale die letterlijk sterren aan stukken trekt.
“We zien stelsels vaak met elkaar botsen en fuseren — dat geeft soms spektakel waar sci-fi films nog van kunnen leren,” zegt professor Carlos Frenk van Durham via het NRC Handelsblad. “Tot nu toe dachten we dat dit onvermijdelijk was voor de Melkweg, maar nu weten we: het kan anders uitpakken.”
Maar, rustig aan — de Aarde heeft andere zorgen
Mochten we deze kosmische botsing ontwijken, vieren we dat hooguit even. Want — zo blijkt uit het laatste rapport van de KNMI-astronomieafdeling — over zo’n 5 miljard jaar wordt de zon zelf een opgezette bolle reus. Grote kans dat onze oceanen dan verdampen, misschien slokt de zon ons zelfs helemaal op.
Dus… kies uw favoriet doemscenario maar.
En zelfs als de Melkweg-Andromeda crash voor het einde van de zon plaatsvindt? Dan is het volgens Sawala “zeer onwaarschijnlijk dat de Aarde daar direct iets van merkt”.
Waarom galactische toekomst ons toch zou moeten schelen
Het klinkt allemaal ver-van-mijn-bed — maar volgens Raja GuhaThakurta van de Universiteit van California (Santa Cruz) is de vraag waar de Melkweg heen gaat juist van groot menselijk belang. Het helpt ons beter begrijpen hoe uniek onze plek in het universum eigenlijk is.
Toch moeten we misschien meer naar onszelf kijken dan naar de sterrenhemel. “De kans is groot dat de mensheid zichzelf veel eerder uitroeit — daar is geen kosmisch ongeluk voor nodig,” zegt Sawala met een knipoog. Soms is ons eigen gedrag nog een stukje dodelijker dan wat er in de ruimte gebeurt.
Wie denkt dat de Aarde voorbestemd is om door het heelal te worden weggevaagd: kijk vooral ook eens goed om je heen. Misschien komt de grootste bedreiging uiteindelijk gewoon van onszelf.
