Soms levert een gewone wandeling onverwachte inzichten op. Een inwoner van Northumberland liep in het voorjaar van 2025 zoals altijd met zijn hond langs het strand bij Foxton Bay — en deed daarbij een vondst waar nu heel wat over gesproken wordt.
Van simpele strandwandeling tot wetenschappelijke doorbraak
De man merkte een paar vreemde kuilen op, vlak bij de vloedlijn. Op het eerste gezicht had je ze zo kunnen negeren. Maar deze oplettende wandelaar vond ze opvallend genoeg om er melding van te maken bij de lokale erfgoedvereniging Northumberland Coast National Landscape.
Het team van experts was razendsnel ter plekke. en eerlijk is eerlijk — zij dachten in eerste instantie aan begraafplaatsen uit de Bronstijd of misschien zelfs middeleeuwse graven. Niets bleek minder waar.
Wat zijn deze mysterieuze kuilen?
Na enkele dagen graafwerk veranderde de hypothese: de constructies zijn waarschijnlijk zogenaamde ‘aas- of visbassins’, gebruikt tussen de 17e en begin 20e eeuw. Dit maakte het team afgelopen week openbaar in een blogpost. De bassins vallen op door zij- en bodemplaten van leisteen en een verrassend robuuste kleibekleding. Ze zijn ongeveer 1 bij 0,5 meter—bijna ovaal—en missen sluitplaten aan de bovenkant. Toegegeven, dat had niemand voorspeld toen de melding binnenkwam.
Een stukje vergeten Nederlandse visserijgeschiedenis
Volgens lokale historicus Adrian Osler sluiten deze structuren perfect aan bij historische bronnen over kleinschalige visserij, die tot in de vorige eeuw langs de kust populair was. Zo werd in de 19e eeuw een visserijbedrijf beschreven dat vergelijkbare bassins gebruikte—geen toeval als je het mij vraagt.
In tegenstelling tot de romantische verhalen uit geschiedenisboeken, waren de vissers puur praktisch. Ze bewaarden lokaas of levend gevangen schelpdieren (vooral mosselen en alikruiken) in deze bassins, zodat ze langer vers bleven. In Cresswell zijn bijvoorbeeld ook ‘bait pits’ uitgehakt in de rotsen gemeld. Dat is gewoon slim werken met de middelen van toen.
Zeldzaam strandgesteente en regionale trots
Een extra bijzonder detail: de bassins zijn uitgehouwen in ‘beachrock’ — een keiharde laag van samengedrukte zeeschelpen en zand. Zulke formaties zijn zeldzaam aan de Britse kust en maken deze vondst voor geologen minstens zo boeiend als voor historici.
Waarom deze vondst ertoe doet (ook voor u)
- Kleine waarnemingen kunnen leiden tot grote inzichten over onze regio en ons erfgoed.
- De strandbassins tonen aan hoe inventief en duurzaam mensen vroeger met natuur en voedsel omgingen.
- Zelfs bekende stranden als Foxton Bay verbergen nog altijd bijzondere verhalen — dus kijk gerust eens met andere ogen naar uw dagelijkse wandelroute.
Een tip voor nieuwsgierige noordelingen
De coördinatoren van Northumberland Coast herinneren eraan: mocht u zelf opvallende vormen of objecten vinden tijdens een wandeling, laat het weten. Uw ontdekking zou zomaar het volgende grote nieuws kunnen zijn op de regionale nieuwssites — of zelfs in landelijke kranten als de NRC of lokale helden als het Dagblad van het Noorden.
Wie weet wat er nog onder het zand ligt te wachten op een oplettende inwoner met een nieuwsgierige hond?
