Stel je voor: je maakt een rustige wandeling door de heuvels en binnen een paar minuten verandert je middag in een zoektocht zoals we die alleen kennen uit films. Voor twee wandelaars in Tsjechië werd dit scenario werkelijkheid — en wat ze vonden, is nu het gesprek van de dag.
Ongelofelijke vondst tijdens een uitje in het bos
Eerder dit jaar struinden twee onbevangen wandelaars door de Podkrkonosí-bergen, een prachtige streek waar Nederlandse natuurliefhebbers trouwens ook graag komen. Ze stuitten op iets wat ze in eerste instantie vermoedelijk voor afval aanzagen: een klein aluminium blikje én een verroeste ijzeren kist.
Wat volgde, is iets waar menig avonturier alleen maar van droomt: de kist bleek vol te zitten met opvallende gouden voorwerpen — zestien tabaksdoosjes van goud, tien armbanden, een fijnmazige tas van gouddraad, een kam, een ketting en zelfs een poederdoos. In het blikje? Maar liefst 598 gouden munten — keurig opgedeeld, gewikkeld in zwarte stof.
Hoeveel is zo’n schat nu eigenlijk waard?
Miroslav Novak, hoofd archeologie van het Museum van Oost-Bohemen (vergelijkbaar met het Allard Pierson Museum in Amsterdam), kreeg de eer om de ontdekking te beoordelen. volgens hem vertegenwoordigt de vondst alleen aan edelmetaalwaarde al ongeveer 7,5 miljoen Tsjechische kroon — dat is ruim €325.000! Maar de historische waarde? Die kunnen we niet eens uitdrukken in geld.
Waar kwamen al die munten vandaan?
De munten droegen jaartallen van 1808 tot 1915 en werden oorspronkelijk geslagen tijdens het bewind van Frans Jozef I van het Oostenrijk-Hongaarse Rijk. opvallend: muntdeskundige Vojtěch Brádle ontdekte dat veel van deze munten nooit direct in Tsjechië waren beland. volgens zijn analyse werden ze eerst richting de Balkan verzonden — en daar, na de val van de monarchie, opnieuw bewerkt in het Koninkrijk van Serviërs, Kroaten en Slovenen.
Schat met een internationaal verhaal
Het bijzondere is dat de herkomst van de goudstukken net zo bont is als het script van een Netflix-serie: sommige zijn gelinkt aan Servië uit de jaren 1920-30, andere aan Frankrijk, België, Turkije, Roemenië, Italië, en zelfs Rusland. Hoe kwamen ze al die jaren geleden in de Bohemen terecht? Historici tasten in het duister, maar er zijn verschillende theorieën.
- Vroeger was het begraven van kostbaarheden in de grond vrij normaal — soms uit religieuze motieven, soms puur als tijdelijke opslag in onzekere tijden.
- Sommigen denken dat deze schat is verstopt door mensen die vluchtten voor de nazi’s na het Verdrag van München in 1938. Het is bekend dat duizenden Tsjechische en Joodse inwoners toen dieper het land in trokken om vervolging te ontlopen.
- Een andere, best spannende theorie: de schat is mogelijk begraven door nazi’s, toen ze na de Tweede Wereldoorlog op de vlucht sloegen voor het oprukkende Russische leger.
Wat gebeurt er nu met de schat?
Hoewel de precieze herkomst waarschijnlijk altijd een mysterie blijft, is één ding zeker: binnenkort krijgt iedereen de kans om deze vondst te bewonderen, want het Museum van Oost-Bohemen in Hradec Králové wil de goudschat tentoonstellen. En de geluksvogels die hem vonden? dankzij Tsjechische wetgeving krijgen zij zo’n tien procent van de waarde uitgekeerd. Dat maakt je zondagwandeling toch ineens een stuk interessanter.
Een fragment uit vergeten Europese geschiedenis
Wat me persoonlijk raakt, is dat zo’n vondst laat zien hoeveel lagen Europese geschiedenis onder onze voeten verscholen liggen. Wie weet lopen er in Drenthe of de Limburgse heuvels vergelijkbare verhalen onder het gras. Dus, als u binnenkort de wandelschoenen aantrekt — vergeet dan niet af en toe naast het pad te kijken. Je weet nooit wat je zult vinden.
