Er zijn van die vondsten waarbij je direct denkt: was dit beest maar lekker in een ander sterrenstelsel gebleven. Toch is het nu werkelijkheid in Zuid-Oost Azië — onderzoekers hebben voor de kust van Vietnam een reuzenzeebewoner ontdekt die je kippenvel bezorgt. En ja, hij is zo indrukwekkend dat hij officieel naar Darth Vader uit Star Wars is vernoemd.
Bathynomus vaderi: een monster uit de diepte
Maak kennis met Bathynomus vaderi, een beest van een kreeftachtige. Met z’n gepantserde kop — die sprekend lijkt op de beruchte helm van Darth Vader — kon hij nauwelijks een minder toepasselijke naam krijgen. Deze zeebewoner is geen standaard pissebed: we hebben het hier over een supergigant. De isopod wordt tot wel 32 cm lang en weegt ruim een kilo — dat is ongeveer net zo zwaar als een volwassen cavia.
Van Vietnamese markt tot wetenschappelijke doorbraak
Het opmerkelijke is dat deze Bathynomus vaderi gewoon werd gekocht op een vismarkt in Quy Nhơn, Vietnam. De onderzoekers van de Universiteit van Hanoi gingen er samen met collega’s uit Singapore mee aan de slag. Zij ontdekten al snel dat dit niet zomaar een grote isopod was, maar daadwerkelijk een nieuwe diersoort — nog nooit eerder beschreven. Het nieuws is gepubliceerd in het tijdschrift Zookeys.
Leefgebied: ver buiten onze comfortzone
Vooralsnog is deze soort alleen gevangen in de diepe wateren rond de Spratly-eilanden, waar vissers wel vaker op reuzenpissebedden stuiten. Maar de onderzoekers denken dat deze bizarre pissebed zich best kan ophouden in andere uithoeken van de Zuid-Chinese Zee. Het vereist alleen nog heel wat diepzeeonderzoek — een nijpend puntje op de wetenschappelijke bucketlist van 2025.
Wat eet een deep-sea Darth Vader?
Net als andere reuzenisopoden — er bestaan inmiddels zo’n 20 soorten — is Bathynomus vaderi een carnivoor. Op het menu staan onder meer schaaldieren, vissen, inktvissen en voor wie het zich kan voorstellen: soms zelfs walviskadavers. Bizar genoeg is deze diepzeedelicatessen ook geliefd in de Vietnamese keuken. Je scoort ze live op de markt, en in bijvoorbeeld Taipei bestel je een bord ramen met een 14-potige isopod voor 60 euro — een prijs die een paar jaar geleden ondenkbaar was.
Commerciële vangst: bedreiging of kans?
Tegenwoordig leveren deze bijzondere dieren flink wat op, terwijl ze vroeger vooral als bijvangst werden verkocht tegen dumpprijzen. Dat succes heeft een keerzijde: wetenschappers zijn voorzichtig optimistisch, maar geven toe dat commerciële interesse een bedreiging vormt. Tegelijkertijd kan het de aanzet zijn tot duurzamere vangstmethodes met oog voor bescherming van deze unieke soort.
Hoe groot kan het worden?
B. vaderi is dan wel indrukwekkend van formaat — het is niet de allergrootste binnen zijn genus. Die eer gaat naar B. jamesi, die tot wel een halve meter lang kan worden en ruim 2,5 kilo weegt. Met een beetje fantasie zou je denken dat deze monsters ontsnapt zijn uit een AI-grafisch programma. Toch zijn ze gewoon een bijzonder ondergewaardeerd onderdeel van het zeeleven voor de kust van Zuidoost-Azië.
Waarom moet u dit opslaan?
- Nieuwe diersoorten als deze tonen aan hoe weinig we nog weten van onze oceanen
- De Vietnamese seafood-markt blijft verrassen — zelfs voor ervaren fijnproevers
- Wie weet ziet u B. vaderi binnenkort terug in een documentaire of… op uw bord?
Het blijft fascinerend hoeveel natuurwonderen nog verstopt liggen onder het zeeoppervlak. Kortom: het loont om de ontdekkingen te blijven volgen, misschien is dat ene “monster uit de diepte” straks onderwerp van gesprek op uw volgende borrel.
