Stelt u zich voor: stress, menstruatie of zelfs een slechte dag kunnen leiden tot hevige misselijkheid en overgeven zonder pauze. Voor de Amsterdamse filmmaker Sharisse Zeroonian, 29, is dit geen hypothetisch scenario maar haar realiteit — soms moet ze tot wel 15 keer per uur overgeven, dagen achter elkaar. Het klinkt uitzonderlijk (en eerlijk: behoorlijk luguber), maar toch is haar aandoening minder uniek dan u misschien denkt.
Wat gebeurt er precies bij cyclisch braken syndroom (CVS)?
Zeroonian’s klachten ontstonden in 2021. Ze voelde zich steeds moeër, viel kilo’s af en miste kansen in haar werk. Zelfs gerenommeerde specialisten dachten aanvankelijk aan migraine. Toch bleef het patroon terugkeren: periodes waarin alles normaal leek afgewisseld met uitputtende braakbuien.
“Ik was op het punt dat ik niet wist of ik nog zo wel verder wilde leven,” deelt Sharisse openhartig in een recent interview. “Wat voor kwaliteit van leven is dit eigenlijk?” De vicieuze cirkel: de heftige misselijkheid veroorzaakte diepe angst — en die stress lokte vervolgens juist meer braken uit.
De zoektocht naar de juiste diagnose
Pas na meer dan twee jaar, talloze onderzoeken en ziekenhuisbezoeken kwam de ware diagnose: cyclisch braken syndroom, kortweg CVS. Volgens de Mayo Clinic lijdt 2% van de mensen in Nederland aan CVS, met een opvallende piek onder vrouwen en jongeren — herkenbaar, zegt Sharisse.
Belangrijkste symptomen van CVS op een rij
- Minimaal drie terugkerende periodes van ernstig overgeven, die vaak rond dezelfde tijd van de maand ontstaan
- Verschillende weken of zelfs maanden zonder klachten tussendoor
- Ernstige misselijkheid en zweten vlak vóór de aanval
Andere klachten zijn buikpijn, diarree, hoofdpijn, duizeligheid en overgevoeligheid voor licht. Boosdoeners? Stress, bepaalde voedingsmiddelen (denk aan chocolade, kaas of koffie), alcohol, oververmoeidheid, menstruatie en zelfs file-rijden op de A2 kunnen triggers zijn.
Diagnose & misverstanden
Het vaststellen van CVS gebeurt vooral door patronen in de klachten te analyseren en andere oorzaken uit te sluiten. Helaas worden veel mensen eerst onterecht ‘weggezet’ met een griepje, voedselvergiftiging of zelfs werkstress.
“Ik schaamde me in het begin. Mensen dachten vast dat ik aanstellerig deed of mijn werk wilde ontlopen,” zegt Zeroonian. Die stempel — “het zal wel psychisch zijn” — hoor je vaker bij zeldzame aandoeningen.
Behandeling: wat werkt echt?
Er bestaat (nog) geen geneesmiddel voor CVS, maar de juiste combinatie van medicatie en aanpassingen in levensstijl kan veel verschil maken. Sharisse slikte bijvoorbeeld anti-emetica (tegen misselijkheid) en een antipsychoticum.
- Medicatie: Migraine-remmers, rustgevende middelen zoals benzodiazepinen, soms medicinale cannabis tegen stress en misselijkheid
- Leefstijl: Voldoende rust, gezonde voeding, het beperken van stress en vermijden van bekende triggers
Zeroonian’s aanvallen zijn minder heftig geworden — waar ze voorheen soms vier of vijf dagen bijna niets kon binnenhouden, duurt een episode nu meestal één tot twee dagen. Het blijft een uitdaging. “Op mijn slechtste dagen leef ik op water met vitaminen en winegums — want bijna alles komt er weer uit.”
Taboe doorbreken via film: haar ‘vom-com’
Toch bracht deze bizarre ziekte ook iets bijzonders. Sharisse verwerkte haar ervaringen in de donkere komedie “Nothing Solid” (Nederlandse première in augustus), die ze toepasselijk een ’vom-com’ noemt. Met haar openheid probeert ze het taboe rondom CVS te doorbreken.
“Pas toen ik mijn verhaal ging vertellen en het zelfs tot kunst maakte, kon ik er beter mee omgaan. Eerlijkheid bleek mijn beste medicijn.”
Herken je dit zelf?
CVS is in Nederland nog vrij onbekend. Veel huisartsen kennen het amper. Blijft u kampen met onverklaarbare braakbuien, maak dan een braakdagboek. Leg patronen vast en ga ermee naar uw huisarts — misschien herkent een MDL-arts wel meer dan u denkt.
En mocht u ooit iemand in de trein zien die ineens braakneigingen krijgt: oordeel niet te snel. Cyclisch braken is écht, komt vaker voor dan je zou denken — en maakt voor velen in het dagelijks leven letterlijk het verschil tussen vrijheid en gevangenschap.
