Kunt u zich voorstellen: op de Amsterdamse grachten lopen — maar niet op twee benen, wél op handen en voeten? In Turkije bestaat zo’n familie al decennia. En ze halen nog steeds de wetenschap overhoop.
Een fenomeen dat zelfs Darwin had verrast
In het kleine dorpje Hatay groeide de familie Ulas op. Zes kinderen van de achttien leven met een bijzonder kenmerk: zij bewegen zich voort zoals niemand anders — in een ‘beerkruip’ met de handpalmen op de grond. En ja, dat betekent op handen én voeten over straat.
Hoe werd deze familie ontdekt?
De wereld maakte voor het eerst kennis met de familie dankzij een wetenschappelijk artikel. Daarna volgde in 2006 een BBC-documentaire: “The Family That Walks on All Fours”. De impact liet zich raden — zelfs in Nederlandse universiteiten werd er toen over gesproken.
Wetenschappelijke verbijstering én debat
Professor Nicholas Humphrey, een vooraanstaand psycholoog van de London School of Economics, raakte direct gefascineerd. Volgens hem zijn ‘zes van de achttien kinderen geboren met een stap terug in de evolutie’. In 2025 is één van deze zes helaas overleden.
“Ik had nooit gedacht dat mensen ooit zouden terugkeren naar een dierlijk bewegingspatroon,” vertelt Humphrey in een interview met 60 Minutes Australia. “Onze rechtopstaande houding is zo’n essentieel onderdeel van ons mens-zijn — dit voelt als een grensoverschrijding.”
Binnenlandse én buitenlandse media noemden de familie soms ’the missing link’ tussen mens en aap. Een Turkse onderzoeksgroep suggereerde zelfs dat er sprake was van ‘devolutie’, alsof miljoenen jaren evolutie werden teruggedraaid. Niet iedereen was het hiermee eens — Humphrey vond die gedachtegang zelfs “wetenschappelijk onverantwoord”.
Wat maakt deze manier van lopen zo bijzonder?
Onderzoekers van de Universiteit van Liverpool ontdekten dat de skeletstructuur van de kinderen meer leek op die van apen dan mensen: een verkleind cerebellum en toch geen klassieke loopstoornis die we kennen uit de medische boeken. Vergeet niet: apen lopen op hun knokkels, terwijl de familie de handpalmen gebruikt. Dat is een belangrijk verschil — en eigenlijk uniek, zelfs wereldwijd.
Wat kunnen we hiervan leren?
- Stimuleer kinderen om op tijd te gaan staan — beweging is essentieel voor de ontwikkeling. De familie kreeg pas laat hulpmiddelen en therapie, maar zag toen snel vooruitgang.
- Wetenschap blijft zoeken naar verklaringen — niet alles past in een evolutionair schema, en soms is de mens gewoon verrassend divers.
- Onze beeldvorming over ‘normaal’ en ‘afwijkend’ zegt vooral iets over onszelf, niet over de natuur.
Klein weetje om te onthouden
Sinds de documentaire kregen de kinderen fysiotherapie én speciale hulpmiddelen, waardoor ze steeds beter op twee benen leerden lopen. De vooruitgang? Veel groter dan wie dan ook had verwacht. Misschien toch een reminder: schrijf niemand te snel af — mensen (ook in Rotterdam of Groningen trouwens) zijn soms gewoon onvoorspelbaar.
Conclusie
De familie Ulas zet niet alleen de wetenschap op scherp, maar laat ons ook even stilstaan bij hoe flexibel en verrassend ons lichaam — en de mens an sich — kan zijn. Wie weet waarover we in 2035 praten…