Twee keer onterecht gearresteerd door spelfout in naam: hoe kan dit in 2025?

Twee keer onterecht gearresteerd door spelfout in naam: hoe kan dit in 2025?

Verspreid de liefde

Een kleine vergissing met grote gevolgen — het klinkt als iets uit een klucht, maar voor een inwoner van West-Australië werd het bittere ernst. Door een fout gespelde naam werd deze man tot twee keer toe onterecht gearresteerd, en bracht hij zelfs een nacht in de cel door vanwege een gestolen boot die niets met hem te maken had.

Hoe een letter je leven kan veranderen

Het begon allemaal toen een noodcentralist de naam ‘Marc Smith’ per ongeluk als ‘Mark Smith’ invoerde in het politiedossier. Daardoor werd Marc gekoppeld aan een openstaand arrestatiebevel van iemand anders — ironisch genoeg liep dit tegelijk met een melding over een gestolen boot, waarvoor Marc zelf om hulp had gebeld, omdat hij zich door de boot-eigenaar bedreigd voelde.

  • De operator noteerde de verkeerde naam
  • De politie checkte geen persoonsgegevens ter plaatse
  • Hij werd gearresteerd op verdenking van diefstal van een boot én bezit van een gestolen OV-chipkaart

Basischecks vergeten — basisrechten geschonden

Op het politiebureau viel het Marc direct op: zijn naam stond foutief op alle papieren. Hij probeerde dit direct aan te kaarten, maar niemand van de agenten nam de moeite om iets na te kijken. Zijn vingerafdrukken matchten bovendien niet met het arrestatiebevel, maar toch werd er verder niet gecontroleerd. Door het vermeende openstaande bevel kreeg hij geen borgtocht — gevolg: een nacht de cel in.

De volgende dag zag een rechter gelukkig snel wat er misging en liet Marc vrij. De zaak werd geseponeerd — dacht iedereen.

Drie maanden later: opnieuw de pineut

Marc keerde na verloop van tijd terug naar hetzelfde politiebureau voor hulp. En — geloof het of niet — een agent tikte opnieuw ‘Mark Smith’ in. Het systeem liet direct het beruchte oude arrestatiebevel zien, mét een verkeerde foto gekoppeld. Marc kon zijn ogen niet geloven. Voor de tweede keer werd hij om exact dezelfde reden vastgezet.

Pas na zijn protest en extra navraag kwam de fout aan het licht. Marc mocht het bureau verlaten — weer onterecht vastgezet, alleen door een klein foutje in zijn naam.

Onderzoek: “Dit had zó makkelijk voorkomen kunnen worden”

Het Commissariaat voor Corruptie en Criminaliteit in West-Australië uitte scherpe kritiek op het politieonderzoek. Volgens hun rapport negeerde de politie basale procedures, waardoor een kwetsbare man ten onrechte opgesloten raakte. “De ernst van deze fout had van meet af aan erkend moeten worden. Met eenvoudige controles was dit allemaal te vermijden geweest,” aldus het rapport.

Reactie van de politie: leren van fouten

De politie van West-Australië reageerde: “We streven ernaar altijd het beste te doen voor de gemeenschap, maar erkennen dat het soms misgaat. Na intern onderzoek hebben drie agenten passende maatregelen opgelegd gekregen. Met jaarlijks zo’n 1,5 miljoen hulpvragen kunnen we onze systemen, regels en procedures nog altijd verbeteren — en zelfs één fout is er één te veel.”

Wat kunnen we hiervan leren?

Het klinkt ver-van-je-bed, maar ook in Nederland zijn identiteitsverwisselingen bekender dan je denkt — vooral bij grote databases als in de zorg of het OV. Dit voorval maakt pijnlijk duidelijk: altijd je gegevens checken, zeker bij officiële instanties, maakt een wereld van verschil. Ken je rechten als burger – en schroom niet om bij fouten door te vragen. Twijfel je over een misverstand? Vraag altijd om bevestiging van je persoonsgegevens, óók bij de politie of gemeente.

Het verhaal van Marc laat zien dat bureaucratie nog steeds niet feilloos is, zelfs niet met alle technologie van nu. Misschien goed om je DigiD, rijbewijs en je naam in de Basisregistratie nog eens te checken — voor je het weet, heet jij ineens ‘Mark’ en sta je onverwacht op Schiphol met politie om je heen.