Wat Beethoven écht voor gezicht had: wetenschappers reconstrueren ‘mopperige’ meester

Wat Beethoven écht voor gezicht had: wetenschappers reconstrueren ‘mopperige’ meester

Verspreid de liefde

Ludwig van Beethoven klonk intens — en ja, hij keek volgens de wetenschap precies zo.

Ruim 200 jaar na de dood van deze legendarische componist durven onderzoekers eindelijk te zeggen: zo zag de echte Beethoven eruit. En laten we eerlijk zijn, een aimabele buurman was het vast niet — meldt de Daily Mail.

“Het gezicht werkte onbewust intimiderend,” biecht Cicero Moraes op, Braziliaans grafisch specialist. Met oude schedelfoto’s uit de 19de eeuw, gezichtsmodellen en AI bracht hij de chagrijnige blik van de man achter de muziek tot leven.

Het allereerste digitale portret laat Beethoven zien zoals je hem kent van beroemdste schilderijen: fronsend, diep in gedachten.

“Hij was inderdaad prikkelbaar, slordig, onhandig, grof en niet bepaald een mensenmens,” schrijft de Britse dirigent Mark Wigglesworth in zijn blog. Al voegt hij toe: “Beethoven had ook humor, was zorgzaam, ondeugend, gul en aardig.”

Waarom keek Beethoven zo nors?

Zijn grimmige uiterlijk was volgens experts deels zijn karakter — en deels gewoon botte pech in zijn genen.

Beethovens DNA ontsleuteld: de echte medische geschiedenis

In 2023 maakte het vakblad Current Biology kennis met een bijzonder DNA-onderzoek, waarbij vijf lokken van Beethovens bewaarde haar werden geanalyseerd. Hieruit bleek: de componist overleed op 56-jarige leeftijd mogelijk aan leverfalen na jarenlang stevig drinken, met hepatitis B er bovenop en een genetische aanleg voor leverproblemen.

Nederlandse fans zullen het herkennen — in zijn latere jaren kampte Beethoven met geelzucht (een teken van leverziekte) en werd hij steeds slechter horend. Rond zijn vijfenveertigste was hij volledig doof.

“De meeste mensen vinden niets ernstigs als ze hun DNA laten testen, ikzelf ook niet,” zegt hoofdonderzoeker Tristan Begg.

“Maar bij Beethoven hadden we eigenlijk élke tak interessant, van ziektes tot zijn familiegeschiedenis.”

Opmerkelijk: het onderzoek suggereert zelfs een buitenechtelijk kind ergens in de stamboom van Europa’s beroemdste componist.

Schedelfragmenten, een tinnen doos — en Beethoven terug in Wenen

Alsof het niet gekker kon: fragmenten van een schedel die naar verluidt van Beethoven zijn — jaren geleden bewaard in een tinnen doosje met “Beethoven” erop, bij een nazaat van een Weense arts — zijn in 2024 door zakenman Paul Kaufmann uit Californië teruggebracht naar het Medisch Universitair Centrum Wenen.

“Het raakt me enorm om de botfragmenten eindelijk terug te brengen, daar waar Beethoven begraven ligt,” vertelde Kaufmann destijds aan CNN.

Het gezicht achter het genie: wat Moraes ontdekte

Met oude foto’s van het skelet, gegevens over weefseldikte én een levensechte dodenmasker, reconstrueerde Moraes het intense uiterlijk dat Beethoven tot posterboy van de westerse klassieke muziek maakte.

“Ik heb zijn genialiteit op strikte wijze onderzocht — zijn creativiteit, doorzettingsvermogen ondanks doofheid, focus, probleemoplossend vermogen en ongekende productiviteit, ondanks zijn soms lastige aard,” aldus Moraes in zijn publicatie van 2025.

Misschien is dat toch het mooiste van Beethoven. Z’n muziek klinkt anno 2025 nog net zo diep als zijn furieuze blik, of je nu in het Concertgebouw zit, met koptelefoon door de Jordaan loopt, of gewoon de radio aan hebt op NPO Klassiek.