Op het rustige Playa Quemada, aan de zonnige kust van Lanzarote, is dit weekend een buitengewone verschijning opgedoken: een reusachtige riemvis—ook wel bekend als het ‘doemsdagmonster’. De opwinding, en eerlijk gezegd wat onrust, giert nu door de lokale gemeenschap.
De ontmoeting is niet onopgemerkt gebleven: inmiddels hebben meer dan 9 miljoen nieuwsgierigen het filmpje op Instagram bekeken. Daarop is te zien hoe een badgast voorzichtig het zilverglanzende, oranje omrande dier benadert—een zeldzaam tafereel zelfs voor de meest doorgewinterde natuurliefhebber.
Wat is die mysterieuze riemvis eigenlijk?
De riemvis schuilt normaal op diepe zeebodems tot wel 1000 meter onder water. Deze legendarische vis, die tot 17 meter lang kan worden — ja, u leest het goed — laat zich zelden zien aan de oppervlakte. Het exemplaar van Playa Quemada was overigens kleiner, maar zijn komst werd al snel gekoppeld aan allerlei onheilspellende theorieën.
Biologen zijn duidelijk: zulke vissen komen naar boven wanneer ze verzwakt zijn of ziek. Niet bepaald reden voor feest dus, maar reden tot zorgen om ecosysteem of vervuiling misschien wel.
Japanse mythes en lokale spanning
In Japan bestaat al eeuwen het geloof dat riemvissen rampen voorspellen. Volgens oude verhalen zoeken ze bewust het strand op wanneer er een natuurramp nadert. Het zal je niet verbazen dat Instagram daar snel op inspeelde—de reacties waren niet mals.
- “Er gaat iets mis, let maar op,” aldus een volger.
- Een ander: “Deze vissen duiken op voor aardbevingen!”
- En: “Als een riemvis wordt gespot, kun je een beving verwachten.”
Interessant detail: in 2011 — net voor de Fukushima-ramp — werden er inderdaad opvallend veel riemvissen aan land gevonden in Japan. Toeval of niet, dat laten we in het midden, maar het jaagt hoe dan ook de schrik erin.
Feiten boven bijgeloof: wat zegt de wetenschap?
Blijf toch nuchter: volgens experts zoals professor Hiroyuki Motomura (Kagoshima Universiteit) is er geen enkel hard bewijs dat riemvissen daadwerkelijk rampen aankondigen. “Ze raken vaak gestrest of ziek, en dan drijven ze toevallig naar boven met de stroming,” legt hij uit.
In augustus vorig jaar spoelde er trouwens ook één riemvis aan bij La Jolla Cove in Californië—twee dagen later was er inderdaad een kleine aardbeving in Los Angeles. Maar wetenschappers houden vol: het gaat vooral om toeval en internetverhalen, geen natuurwetten.
Waarom trekt zo’n vis toch altijd zoveel aandacht?
Misschien omdat de natuur ons eraan herinnert hoeveel we nog moeten leren. Of omdat zo’n meterslange, glimmende vis gewoonweg spectaculair is. Eén ding is duidelijk: het voelt als iets dat je deelt in groepsapps—en misschien zelfs even opslaat voor je volgende quiz bij de lokale bar.
Hoe dan ook, mocht u straks op Scheveningen een riemvis tegenkomen: maak een foto, geef hem de ruimte, en weet dat de wetenschap voorlopig geruststelt. De kans is groter dat de NS weer vertraging heeft dan dat er een aardbeving aankomt.
