De zonnevlek die onlangs verantwoordelijk was voor de meest heftige magnetische storm van de afgelopen twintig jaar, draait opnieuw richting aarde. En dat betekent voor ons: kans op storingen in het stroomnet, maar ook geweldige kansen om het noorderlicht — de aurora borealis — te zien.
AR3664: Het ‘beest’ onder de zonnevlekken komt terug
De betreffende zonnevlekkengroep, AR3664, geeft direct zijn visitekaartje af. Vanuit de zuidoostelijke rand van de zon schoot een krachtige zonnevlam class X2.8 weg, zo meldt Spaceweather.com.
Dat klinkt technisch, maar even in normaal Nederlands: dit is de zwaarste soort uitbarsting die de zon kan produceren. Zulke krachtige zonneactiviteiten zijn zeldzaam. Ze zijn verantwoordelijk voor onderbrekingen in radiocommunicatie en kunnen zelfs uitmonden in een zogenaamde coronale massa-ejectie (CME) — een wolk plasma en geladen deeltjes die door het zonnestelsel schiet. Gelukkig raakte deze specifieke CME de aarde niet.
Waarom dit relevant is in Nederland — en wat u kunt verwachten
U denkt misschien: ja, leuk, maar wat merken we daar hier van? Nou, toen deze zonnevlek begin juni recht op de aarde stond, veroorzaakte ‘ie een zonne- storm van categorie G5 — de hoogste waarde op de schaal. In praktijk kan dat betekenen: storingen op het elektriciteitsnet, uitval van GPS en zelfs haperende treincommunicatie. Vooral in Noord-Nederland houden netbeheerders zoals Enexis en Liander deze verschijnselen extra goed in de gaten.
Nieuwe maan, nieuwe ronde gevaar?
De zonnevlekkengroep draait de komende dagen opnieuw naar een positie pal gericht op de aarde — precies tijdens de nieuwe maan van 6 juni. Dit is het ideale moment waarop een volgende, krachtige zonne- storm mogelijk is, als de zon weer uitbarst.
De kans is aanzienlijk: afgelopen week gooide AR3664 er namelijk zelfs een X12-zonnevlam uit — de grootste uit deze cyclus. Die uitbarsting richtte zich gelukkig de andere kant op, dus die raasde het zonnestelsel in zonder richting aarde.
Wanneer heeft u kans op het Noorderlicht?
Volgens het Amerikaanse NOAA bereiken de geladen zonnedeeltjes ons niet direct, omdat de uitbarsting vanaf een andere locatie kwam. Maar zodra AR3664 weer volledig zichtbaar wordt — het moment dat de ‘window of opportunity’ voor het zien van poollicht in Nederland opent — loont het om de hemel in de gaten te houden.
Vooral de nachten rondom 6 juni zijn kansrijk. Bewolking, lichtvervuiling en het Nederlandse weer blijven natuurlijk een factor — maar mocht het helder zijn, is de kans op dansende groene aurora’s boven Groningen of Texel niet ondenkbeeldig.
Tips: zo geniet u optimaal van dit natuurfenomeen
- Zet meldingen aan bij lokale weer- en ruimteweerplatforms (zoals KNMI, Poollicht.info)
- Pak een plekje buiten de stad — bijvoorbeeld ergens in de Flevopolder
- Gebruik een statief voor uw camera of smartphone (en een langere sluitertijd)
- Kijk richting het noorden, tussen 23:00 en 03:00 uur
Dus: check de voorspellingen, plan een spontane nachtelijke roadtrip en wie weet ziet u deze week het Nederlandse noorderlicht! Liever niet in het donker op pad? Volg dan de hashtag #poollicht op X voor de mooiste livebeelden uit de regio.